Gizakion bizi-funtzioak, gainerako bizidun
guztienak bezala, hiru helburu nagusi hauetara bideratzen dira:
Nutrizioa: Nutrizioa aipatzen dugunean ez gara ari elikatze hutsez.
Elikatzeko hartzen ditugun janariez gain, elikadura horietatik energia lortzeko
behar dugun oxigenoa ere kontuan hartu behar dugu. Nutrizioaz digestio-aparatua eta arnas-aparatua arduratzen
dira, baina ez horiek bakarrik! Elikagaiak gorputzeko zelula guztietara
garraiatu behar dira, eta horretaz arduratuko
da zirkulazio-aparatua. Zelulek, energia lortzeko, elikagaiak, eta
barne konbustio horretan hondakinak sortzen dira. Hondakin horiek kanporatzeko
dugu iraizketa-aparatua. Nutrizioaren helburuak beraz, ondorengoak
dira:
- · Funtzio energetikoa: organismoaren funtzio bital guztiak burutu ahal izateko behar den energia nahikoa lortzea.
- · Funtzio plastikoa: gure organismoaren baitan ditugun egiturak eratzea eta mantentzea (maila zelularretik, gorputzeko maila makro-egituraraino).
- · Funtzio erregulatzailea: ematen diren prozesu metabolikoak era harmonikoan gertatzea.
Erlazioa: Gizakiok, gainerako bizidunak
bezala, inguruarekin erlazionatu behar izaten dugu. Besteekin erlazionatzeko
(inguruko estimuluak jaso, mugitu, inguruen eraginei erantzuna eman…) baditugu
hainbat bide: zentzumenak (dastamena, ukimena, usaimena, ikusmena eta
entzumena); lokomozio-aparatua, bere hezurrekin eta muskuluekin: sistema
endokrinoko hormonak eta nerbio-sistema.
Ugalketa: Bizidunon funtzioetarako hirugarren
honetan ugalketa aztertuko dugu, bizidun guztiek ugaltzea izaten baitute
helburuen artean. Gizakion kasuan, eta funtzio honi esker, seme-alabak izan
ahalko ditugu. Ugalketarako badugu gizakiok aparatu berezi
bat:
ugal-aparatua.
No hay comentarios:
Publicar un comentario